Khai thác lợi thế FTA, mở rộng thị trường xuất khẩu

Theo Hiệp hội DN tỉnh, một số DN tại Bắc Giang, đặc biệt là các DN nhỏ và vừa thiếu thông tin đầy đủ về các cam kết trong FTA, các quy tắc xuất xứ, quy định về thuế quan, quy định về kiểm tra chất lượng sản phẩm. Điều này khiến DN gặp khó khăn trong việc khai thác các ưu đãi thuế quan hoặc các cơ hội xuất khẩu.

Các FTA yêu cầu sản phẩm xuất khẩu phải đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng cao, như yêu cầu về an toàn thực phẩm, bảo vệ môi trường, tiêu chuẩn kỹ thuật song không phải DN nào trong tỉnh cũng có đủ nguồn lực và năng lực để cải thiện chất lượng sản phẩm, nhất là kinh doanh nông sản, chế biến thực phẩm. Nhiều DN thiếu năng lực sản xuất, không đáp ứng yêu cầu của các đối tác quốc tế.

Bên cạnh đó, nguồn lực tài chính hạn chế, DN khó có thể đầu tư công nghệ, máy móc hiện đại để nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Các quy định về xuất xứ hàng hóa trong FTA rất phức tạp và khó áp dụng đối với một số ngành hàng. Nếu không tuân thủ đúng quy định này, sản phẩm sẽ không đủ điều kiện để được hưởng thuế suất ưu đãi.

Mặc dù các FTA giúp giảm thuế quan nhưng DN tại Bắc Giang vẫn phải đối mặt với các rào cản phi thuế quan như quy định về bảo vệ sức khỏe, môi trường hoặc tiêu chuẩn sản phẩm khắt khe tại các thị trường nhập khẩu. Những yêu cầu này làm giảm tính cạnh tranh của sản phẩm so với các đối thủ quốc tế.

Việc thiếu các chứng nhận quốc tế như chứng nhận hữu cơ, GlobalGAP hoặc tiêu chuẩn ISO khiến DN không thể tiếp cận được thị trường quốc tế hoặc phải đối mặt với việc cạnh tranh gay gắt từ sản phẩm cùng loại của DN nước ngoài. Các quy định khắt khe về chất lượng, môi trường và an toàn thực phẩm tại các thị trường như EU, Hoa Kỳ hay Nhật Bản cũng là rào cản lớn đối với một số DN nhỏ và vừa tại Bắc Giang.

Để hội nhập, khai thác cơ hội từ FTA, một số chuyên gia cho rằng cần có các chương trình đào tạo, hội thảo và các buổi tư vấn để cung cấp thông tin đầy đủ và chi tiết về các FTA cho DN. Trọng tâm là các cam kết và quy định liên quan, bao gồm cách thức áp dụng ưu đãi thuế quan, quy định về xuất xứ, tiêu chuẩn chất lượng.

Các DN nâng cao nhận thức, chủ động tìm hiểu các cam kết trong FTA và các quy định liên quan đến sản phẩm xuất khẩu để tận dụng tối đa các ưu đãi thuế quan. Đầu tư vào nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế để gia tăng khả năng cạnh tranh và tiếp cận các thị trường khó tính; tham gia các chương trình xúc tiến thương mại, tìm kiếm đối tác quốc tế và hợp tác với các tổ chức hỗ trợ DN để mở rộng thị trường xuất khẩu.