Trong tuần sau sẽ lấy ý kiến các cơ quan về sáp nhập tỉnh, thành phố

Phát biểu tại phiên họp thứ nhất Ban Chỉ đạo thực hiện sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp chiều 13/3, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình nói sáp nhập tỉnh, thành phố, xã, phường và bỏ cấp huyện là việc rất hệ trọng, liên quan đến quốc gia, nhân dân.

Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình phát biểu chiều 13/3.

“Công việc rất nhiều, rất phức tạp, đòi hỏi phải hoàn thành với chất lượng cao nhưng thời gian rất khẩn trương. Ban Chỉ đạo chỉ tồn tại mấy tháng, nhưng chúng ta phải làm việc cật lực và chất lượng cao”, Phó Thủ tướng nói.

Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Nội vụ tiếp thu ý kiến tại phiên họp để hoàn thiện kế hoạch. Hôm nay, Bộ Chính trị sẽ quyết về tiến độ, cơ cấu tổ chức, chức năng nhiệm vụ.

Trong đề án Chính phủ trình có khoảng 1/3 nhiệm vụ cấp huyện chuyển lên tỉnh và 2/3 xuống xã. “Tuần sau, Bộ Chính trị chủ trương lấy ý kiến tất cả tổ chức đảng, bộ, ngành, địa phương”, Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình cho hay và đề nghị Viện Kiểm sát, Tòa án chủ động đề xuất nhiệm vụ liên quan đến trình tự, thẩm quyền tố tụng.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết sau khi Bộ Chính trị thống nhất tại phiên họp hôm nay, Đảng ủy Chính phủ sẽ gửi đề án lấy ý kiến các địa phương và bộ ngành. Dự kiến giữa tháng 4, Ban Chỉ đạo báo cáo Ban Chấp hành Trung ương.

Toàn quốc hiện có 10.035 đơn vị hành chính cấp xã, sau khi sáp nhập sẽ còn khoảng 2.000. Việc này thuộc thẩm quyền của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, có thể làm ngay sau Hội nghị Trung ương. Sau khi sửa Hiến pháp và các luật liên quan, chính quyền cấp huyện sẽ kết thúc hoạt động. Sau đó, cả nước tập trung sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh, theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà.

Cần thống nhất thời điểm bỏ cấp huyện

Thảo luận tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết sắp tới sẽ phải sửa Luật Tổ chức chính quyền địa phương để quy định về chính quyền địa phương hai cấp; phân định rõ nhiệm vụ giữa chính quyền cấp tỉnh và dưới cấp tỉnh; vấn đề liên quan đến chuyển tiếp nhiệm vụ, quyền hạn.

Bộ Tư pháp sẽ trao đổi với các cơ quan của Quốc hội xem có cần thiết xây dựng một nghị quyết xử lý một số vấn đề khi tổ chức lại đơn vị hành chính hay không. Tuy nhiên, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh Ninh cho rằng phương án hoàn hảo nhất là đề xuất một luật sửa nhiều luật.

“Một hệ thống pháp luật mà lúc nào cũng dùng nghị quyết mang tính chất xử lý tình huống thì không thực sự ổn lắm. Đây là việc bắt buộc phải làm trong thời gian gấp gáp”, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh Ninh nói.

Chia sẻ quan điểm nêu trên, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy cho hay có những lĩnh vực chuyên ngành, chính quyền cấp huyện có nhiều thẩm quyền và giải quyết rất nhiều thủ tục hành chính.

Trong khi đó, kế hoạch chưa thể hiện khi nào chính thức kết thúc mô hình chính quyền huyện, sau khi sáp nhập cấp xã hay đến khi hoàn thành cấp tỉnh. “Nếu kết thúc vào 30/6 thì cần thiết có nghị quyết của Quốc hội, trong đó xử lý những vấn đề có tính cấp bách và căn cốt nhất liên quan đến người dân và doanh nghiệp”, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường phát biểu.

Bộ trưởng Duy dẫn chứng lĩnh vực đất đai, an sinh xã hội, giáo dục, y tế… đều là những vấn đề thuộc thẩm quyền cấp huyện. Trong Luật Đất đai, rất nhiều nội dung phụ thuộc vào cấp huyện, từ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện, cấp giấy chứng nhận lần đầu… Nếu giải quyết theo hướng một luật sửa nhiều luật thì không thể kịp vào kỳ họp Quốc hội tháng 5 tới.

Do vậy, Bộ trưởng Duy kiến nghị ban hành nghị quyết của Quốc hội vào tháng 5 và sửa luật vào tháng 10. “Nếu vấn đề này không xử lý kịp thời sẽ ách tắc rất lớn kể cả trong quản lý xã hội lẫn phát triển kinh tế xã hội. Khi báo cáo Trung ương xong cũng cần thống nhất thời điểm dừng mô hình chính quyền cấp huyện để Chính phủ chủ động trong việc xây dựng các văn bản hướng dẫn và nội dung khác đi theo”, Bộ trưởng Duy nêu quan điểm.

Ưu tiên sửa Luật Ngân sách Nhà nước

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Nguyễn Phương Thủy nhất trí sau Hội nghị Trung ương cần trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội nghị quyết về việc sắp xếp các đơn vị hành chính để làm cơ sở cho các địa phương xây dựng đề án và triển khai sớm.

Theo  Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội , bớt chính quyền cấp huyện và phân quyền nhiều hơn cho chính quyền cấp xã, ngoài yêu cầu tăng nhiệm vụ quyền hạn, đội ngũ cán bộ, công chức thì yêu cầu về nguồn lực hết sức quan trọng. Không sửa Luật Ngân sách Nhà nước để thay đổi định mức phân bổ cho các cấp chính quyền thì cấp xã không có đủ nguồn lực để thực hiện nhiệm vụ được giao. Luật Ngân sách Nhà nước là một ưu tiên cần sửa đổi bổ sung ngay, nếu không sẽ “tắc”.

Cũng theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội, vừa qua mới sắp xếp bộ máy theo chiều ngang, cơ bản thẩm quyền tương đương nhau. Bây giờ bỏ một cấp chính quyền, phải có cách xử lý vấn đề phân định lại thẩm quyền trong khi sửa các văn bản pháp luật có liên quan.

“Qua đợt sắp xếp vừa rồi, chúng tôi thấy có nội dung cần quy định rõ hơn. Ví dụ, cái gì phải thay đổi giấy tờ, cái gì không phải thay, cần khẳng định rõ. Không nên quy định theo hướng nếu người dân có nhu cầu thì thay đổi”, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội nói.