Việt Nam thành Trung tâm mới của ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu

Mới đây, tại Khu công nghiệp Bá Thiện 1, Vĩnh Phúc, nhà máy sản xuất các sản phẩm liên quan đến chip nhớ và GPU của Signetics – nhà đầu tư Hàn Quốc đã chính thức khởi công. Với vốn đầu tư 100 triệu USD và diện tích 5 hecta, nhà máy này dự kiến sẽ đi vào hoạt động vào tháng 10/2025, trở thành nguồn cung cấp đầu vào cho những tập đoàn điện tử lớn như Samsung và SK.

Không chỉ ở miền Bắc, miền Nam cũng đang chứng kiến sự gia tăng đầu tư mạnh mẽ từ các công ty lớn trong ngành bán dẫn. Tập đoàn NVIDIA, một tên tuổi nổi bật từ Mỹ, đã đến TP.HCM vào đầu tháng 7/2024 để khảo sát và thảo luận về việc phát triển trí tuệ nhân tạo (AI) cũng như hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực này. Đồng Nai, lân cận TP.HCM, cũng ghi nhận nhiều dự án đáng chú ý như Dự án Công ty TNHH Silicon Carbide với tổng vốn đầu tư lên đến 127 triệu USD từ Tập đoàn Coherent.

Việt Nam thành Trung tâm mới của ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu (Ảnh: Minh họa).

Bên cạnh đó, Marvell đã mở thêm một trung tâm thiết kế chip tại Đà Nẵng và dự kiến mở thêm một trung tâm tại TP.HCM nhằm đáp ứng nhu cầu thiết kế các con chip công nghệ vi mạch mới. Cùng với đó, Công ty BE Semiconductor Industries N.V từ Hà Lan cũng đã đầu tư vào Khu công nghệ cao TP.HCM, với số vốn hơn 115 tỷ đồng, dự kiến đi vào hoạt động vào quý 1/2025.

Theo báo cáo từ Savills Việt Nam, trong nửa đầu năm 2024, Việt Nam đã thu hút tổng cộng 15.18 tỷ USD vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), trong đó có sự tham gia của nhiều tên tuổi lớn như Mỹ, Nhật Bản, Hà Lan, Hàn Quốc, Đài Loan và Đức. Một trong những dự án đáng chú ý là khoản đầu tư 250 triệu USD của Công ty Tripod Technology từ Đài Loan tại khu công nghiệp Châu Đức, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.

Sự hiện diện của các tập đoàn lớn trong ngành bán dẫn không chỉ tạo ra cơ hội việc làm cho người lao động địa phương mà còn góp phần nâng cao năng lực công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Điều này rất quan trọng trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng gay gắt.

Việt Nam đang trở thành một trung tâm sản xuất chip hấp dẫn với bốn động lực chính: vị trí địa lý chiến lược, quan hệ kinh tế chặt chẽ với các quốc gia hàng đầu trong ngành chip, sự quan tâm của Chính phủ đối với ngành công nghiệp bán dẫn, và lợi thế về chi phí lao động. Việt Nam cũng sở hữu nguồn nguyên liệu thô phong phú, với trữ lượng đất hiếm lớn thứ hai thế giới, chỉ sau Trung Quốc.

Chính phủ Việt Nam đã đưa ra nhiều chính sách ưu đãi thuế và các hỗ trợ đầu tư nhằm khuyến khích các doanh nghiệp trong và ngoài nước đầu tư vào ngành công nghiệp công nghệ cao. Đặc biệt, Quyết định số 29/2021/QĐ-TTg đã tạo ra nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực bán dẫn.

Việt Nam không chỉ dừng lại ở việc thu hút đầu tư mà còn đặt mục tiêu trở thành trung tâm sản xuất chip trong dài hạn. Để thực hiện điều này, Việt Nam cần tăng cường lực lượng lao động có tay nghề và năng lực, đặc biệt trong lĩnh vực lắp ráp, đóng gói và thử nghiệm (OSAT). Điều này sẽ giúp Việt Nam cung cấp dịch vụ cho cả các công ty chuyên sản xuất bán dẫn tích hợp (IDM) và các công ty không có nhà máy chọn tập trung vào thiết kế, gia công ngoài (Fabless).

Chính phủ cũng đang hoàn thiện các chính sách liên quan nhằm phát triển ngành công nghiệp bán dẫn, bao gồm việc thiết lập quỹ hỗ trợ đầu tư và ban hành các nghị định về công nghiệp công nghệ số. Tuy nhiên, để thực sự thu hút đầu tư vào lĩnh vực này, cần có sự đồng bộ hóa từ cấp độ chính phủ đến chính quyền địa phương trong việc rà soát và cập nhật các chính sách phát triển.

Để thu hút đầu tư hiệu quả vào ngành bán dẫn, Việt Nam cần đảm bảo một môi trường pháp lý minh bạch và ổn định. Điều này bao gồm việc thiết lập cơ chế một cửa để xử lý nhanh chóng các thủ tục hành chính, loại bỏ những yêu cầu không cần thiết và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ. Ngoài ra, cần có các biện pháp kiểm soát xuất khẩu rõ ràng và tuân thủ quy định thương mại.

Đặc biệt, việc đào tạo và nâng cao kỹ năng cho đội ngũ lao động cũng là yếu tố then chốt. Chính phủ cần chú trọng phát triển các chương trình giáo dục và đào tạo liên quan đến lĩnh vực STEM (khoa học, công nghệ, kỹ thuật, toán học) để đáp ứng nhu cầu của ngành công nghiệp bán dẫn trong tương lai.

Do vậy, Việt Nam đang trên đà trở thành một trung tâm sản xuất chip quan trọng trong khu vực và trên thế giới. Tuy nhiên, để thực hiện được mục tiêu này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng và doanh nghiệp trong việc phát triển một môi trường đầu tư thuận lợi, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và đảm bảo các chính sách phát triển bền vững. Chỉ khi có sự đồng lòng và quyết tâm, Việt Nam mới có thể khẳng định vị thế của mình trong ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu.